درباره انواع سند ملکی در استان گیلان چه می‌دانید؟
معامله زمین، خانه مسکونی یا ویلا این روزها در شما کشور و به‌خصوص استان گیلان بسیار رایج شده است و همین موضوع سبب شده تا میزان کلاهبرداری‌ها و شکایت‌ها در این زمینه به‌شدت بالا رود. این موضوع از آنجایی نشئت می‌گیرد که بسیاری از خریداران اطلاعات کاملی درباره قوانین معامله و البته انواع سند ندارند. برای زمین‌ها یا ساختمان‌های مختلف، انواع سند ملکی در استان گیلان وجود دارد که شناخت آن‌ها اولین مرحله برای خرید خواهد بود.
متأسفانه افراد سودجو در زمینه خریدوفروش املاک بسیار زیاد هستند و اگر مراقب نباشید به‌راحتی در دام آن‌ها خواهید افتاد. بااین‌حال روش‌های قانونی برای پیشگیری از چنین اتفاقاتی وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها خریدوفروش زمین‌هایی است که دارای سند ملکی هستند. از شما به‌عنوان خریدار و کسی که قرار است سرمایه خود را در این راه اختصاص دهد، انتظار می‌رود به‌خوبی در مورد انواع سند ملکی در استان گیلان تحقیق کرده باشید.
انواع سند ملکی در استان گیلان
«سند ملکی، توافق‌نامه‌ای است که تمام مشخصات خانه ازجمله تصویر نقشه، محدودیت‌های نقل‌وانتقال، مشخصات ملک و مالک و البته ملاحظات حقوقی در آن به تفکیک و البته با دقت بالا ذکر می‌شوند.»
این سند برای آنکه قابل استناد باشد و بتوان به آن اتکا کرد باید در اداره ثبت اسناد رسمی تنظیم شود و ازجمله سندهای رسمی خواهد بود.
جالب است بدانید که سند ملکی دارای انواع مختلفی است که هر یک شرایط و ضوابط خاص خود را دارند. به همین دلیل است که باید پیش از خرید در مورد سند خانه تحقیق کنید و به شکل دقیق از شرایط آن اطلاع داشته باشید.
1. سند تک‌برگ
جدیدترین شکل از انواع سند ملکی در استان گیلان و البته کل کشور، سند تک‌برگ است. محتوای این سند به شکل کامپیوتری در سیستم یکپارچه ثبت اسناد و املاک کشور وارد می‌شود و از لحاظ قانونی دارای بالاترین رتبه خواهد بود. اگر سندهای قدیمی را مشاهده کرده باشید، احتمالاً با یک دفترچه مواجه خواهید بود که اطلاعات ملک به‌صورت دستی در آن وارد شده است؛ اما سند تک‌برگ همان‌طور که از نامش پیداست، تنها در یک برگ ارائه می‌شود و به‌صورت دست‌نویس نیست.
این توافق‌نامه ویژگی‌های خاصی دارد که باعث شده همه متقاضیان این روزها به دنبال خرید خانه‌ای با سند تک‌برگ باشند.
- از نظر قانونی اعتبار بسیار بالایی دارد.
- خوانایی این سند بسیار بهتر از دیگر انواع است.
- نگهداری از این توافق‌نامه به دلیل تک‌برگ بودنش بسیار آسان‌تر است.
- در صورت مفقود شدن هم جای نگرانی نیست؛ چراکه تمام اطلاعات در سیستم یکپارچه ثبت اسناد و املاک کشور وجود دارند.
نمونه ای از سند تک برگ
2. سند منگوله‌دار
پیش‌ازاین که سندهای تک‌برگ معرفی شوند، سند منگوله‌دار از نظر اعتبار در رتبه اول قرار داشت. این توافق‌نامه درواقع به شکل دفترچه‌ای ارائه می‌شود که با نخ دوخته شده و اداره ثبت اسناد برای پلمب کردن آن از یک منگوله سربی استفاده می‌کند. به‌این‌ترتیب تا زمانی که منگوله این توافق‌نامه سر جای خود باشد، این سند از اعتبار قانونی برخوردار خواهد بود.
اعتبار این نوع سند هم بسیار بالاست و از نظر حقوقی برای مالکیت خانه با این نوع سند هیچ شبهه‌ای وجود نخواهد داشت. یکی از مشکلات سند منگوله‌دار خوانایی ضعیف آن‌هاست. به‌طورکلی توافق‌نامه‌هایی که دست‌نویس زیادی دارند، از این نظر دچار مشکل خواهند شد. املاک زیادی هستند که با سند منگوله‌دار عرضه می‌شوند. البته توجه کنید که امکان تغییر سند منگوله‌دار به سند تک‌برگ وجود دارد و برای آن باید پروسه خاصی را طی کنید.
3. سند ملکی شش‌دانگ
یکی از انواع سند ملکی در استان گیلان، سند شش‌دانگ است که احتمالاً نام آن را شنیده‌اید، اما تابه‌حال به این موضوع فکر کرده‌اید که چرا به این سند شش‌دانگ گفته می‌شود؟
درواقع زمانی از این عبارت برای یک سند استفاده می‌شود که تمام مالکیت خانه برای یک شخص باشد. به‌این‌ترتیب می‌توان حتی برای سندهای تک‌برگ یا منگوله‌ای هم از این عبارت استفاده کرد. کلمه «شش‌دانگ» اشاره به 6 جهت یک زمین دارد که شامل شمال، جنوب، شرق، غرب، بالا و پایین می‌شود.
در انتها هم باید اشاره کنیم که این توافق‌نامه از نظر قانونی و حقوقی یکی از معتبرترین انواع سند ملکی است که می‌توانید در زمان معامله استفاده کنید.
4. سند اوقافی
در شهر یا حتی روستاها می‌توانید زمین‌های را مشاهده کنید که سند اوقافی دارند. درواقع این زمین‌ها از سمت مالک قبلی آن‌ها وقف شده‌اند و اداره اوقاف مالکیتشان را بر عهده دارد. در بسیار از موارد اداره اوقاف این زمین‌های را با اقساط 99 ساله به افراد مختلف واگذار می‌کند. نکته اینجاست که سند اوقافی برای شخصی که اقساط را به اداره اوقاف پرداخت می‌کند، محدودیت‌های زیادی دارد.
اولین موضوع همان قسطی است که به‌صورت سالانه باید پرداخت شود، هرچند که مبلغ چندان زیادی ندارد. نکته بعدی زمانی است که می‌خواهید ساخت‌وساز انجام دهید. برای این کار نیاز به اجازه اداره اوقاف است و در صورت موافقت باید عوارض ساخت پرداخت شود. همچنین نقل و انتقالات مربوط به این زمین‌ها باز هم نیاز به کسب رضایت از اداره اوقاف خواهد داشت. به‌طورکلی این زمین‌های از نظر حقوقی اعتباری چندانی ندارند.
5. سند قولنامه‌ای
برای خرید یک ملک باید صفر تا صد سند ملکی در استان گیلان را بدانید. یکی دیگر از انواع این سندها، قولنامه‌ای نام دارد. قولنامه دست‌نوشته‌ای است که میان خریدار و فروشنده تنظیم می‌شود و علاوه بر آن‌ها شاهدان هم باید قولنامه را امضا کنند. این نوع توافق‌نامه از نظر قانونی صلاحیت دارد اما استثناهایی دراین‌باره وجود دارند.
لازم است بدانید اگر زمینی سند تک‌برگ داشته باشد و به‌صورت قولنامه‌ای به فروش برسد، اولویت با مالک سند تک‌برگ خواهد بود. امروزه بسیاری از کلاهبرداری‌ها از همین روش صورت می‌گیرد که افراد سودجو زمین‌هایی که دارای سند هستند را با قولنامه به فروش می‌رسانند و ازآنجایی‌که سند اصلی ارجحیت دارد، خریدار متضرر خواهد شد. به یاد داشته باشید هنگام خرید زمین به‌صورت قولنامه‌ای، حتماً کد رهگیری دریافت کنید؛ چراکه امکان فروش همان ملک به افراد دیگر هم وجود خواهد داشت.
6. سند ملکی مشاع
در شرایط مختلف، یک ملک باید سندهای مخصوصی داشته باشد و یکی از آن‌ها سند ملکی مشاع است. این توافق‌نامه برای زمین‌هایی است که مالکیت آن‌ها مربوط به چند نفر خواهد بود. دقت کنید که خریدوفروش این زمین‌های دردسرهای زیادی دارد و دلیل اصلی آن، نیاز به تأیید و امضا همه شرکا خواهد بود.
گاهی دیده می‌شود که یکی از شرکا اقدام به فروش بخشی از زمین یا خانه می‌کند. لازم است توجه داشته باشید که در سند مشاع مالکیت تمام بخش‌های زمین متعلق به تمام افرادی است که نامشان آورده شده و یک نفر بدون رضایت دیگران نمی‌تواند بخشی از زمین را به فروش برساند. این نوع سند از نظر قانونی اعتبار دارد، اما پیش از خرید املاک با این توافق‌نامه بهتر است کمی درباره آن تحقیق کنید.
7. سند ملکی عرصه و اعیان
عرصه و اعیان یکی از انواع سند ملکی در استان گیلان است که عموماً در شهرها شاهدش هستیم. این نوع توافق‌نامه برای آپارتمان‌ها تنظیم می‌شود. کلمه عرصه به زمینی که آپارتمان در آن ساخته شده اشاره دارد و کلمه اعیان بیانگر هر یک از واحدهای این آپارتمان خواهد بود. به‌این‌ترتیب همه واحدهای آپارتمانی که در شهرها به فروش می‌رسند باید دارای سند عرصه و اعیان باشند.
در این نوع سند هر یک از مالکان واحدها از عرصه یا همان زمین اصلی آپارتمان سهمی دارند که زمان فروش باید با مراجعه به شهرداری آن را مشخص کرد. این سهم به متراژ زمین بستگی دارد و برای همه واحدها یکسان است.
8. سند ملکی رهنی
امروزه بسیار از خانواده‌ها برای داشتن یک خانه ثابت مشکلات مالی دارند و همین موضوع باعث شده تا به سمت استفاده از وام و تسهیلات بانکی یا اداره‌های مالی بروند. در این شرایط اگر شخصی یک خانه را با تسهیلات بانکی خریداری کند، سند آن در رهن بانک خواهد بود. درواقع این سند به‌عنوان ضمانت برای بازپرداخت اقساط در رهن بانک می‌ماند و تا زمانی که این اقساط تمام نشوند، سند به مالک تحویل داده نخواهد شد.
البته پس از اتمام اقساط می‌توانید برای فک سند اقدام کنید و با طی کردن یک پروسه کوتاه، سند را از رهن بانک خارج کنید. برعکس این شرایط هم زمانی است که شخص نتواند اقساط و بازپرداختشان را تسویه کند و در این صورت بانک اجازه دارد که ملک را مصادره نماید.
9. سند ملکی تفکیکی
در مقابل سند شش‌دانگ، سند ملکی تفکیکی قرار می‌گیرد که برای زمین‌هایی است که مالکیتشان در اختیار چند شخص خواهد بود. این سندها به‌صورت تفکیک‌شده برای هر قسمت از زمین تنظیم می‌شوند و در آن‌ها اطلاعات مربوط به مالک وارد خواهد شد. از نظر قانونی این توافق‌نامه هیچ مشکلی ندارد و به‌راحتی قابل فروش خواهد بود؛ اما اگر کسی بخواهید تمام زمین را خریداری کند، نیاز به رضایت و امضا هر یک از مالکین خواهد داشت.
10. سند وکالتی
امروزه کلاهبرداری‌های زیادی از این طریق اتفاق می‌افتد که ضررهای سنگینی به فرد خریدار وارد خواهند کرد. گاهی برخی از مالکان توانایی فروش یک خانه را ندارد و این موضوع ممکن است به دلیل نداشتن وقت و یا حتی زندگی در خارج از کشور باشد. در این شرایط مالک به اشخاص دیگری برای فروش ملک خود وکالت می‌دهد.
کسانی که وکالت دارند می‌توانند ملک را به فروش برسانند، اما دقت کنید که اگر این سند به‌صورت رسمی و محضری ثبت نشود، امکان سوءاستفاده و کلاهبرداری بسیار زیاد خواهد بود.
11. سند المثنی
گم‌شدن سندهای قدیمی مانند منگوله‌دار بسیار رایج است. علاوه بر این ممکن است هر سندی در آتش بسوزد یا دزدیده شود. در این شرایط مالک می‌تواند برای دریافت مجدد سند اقدام کند. این پروسه هم سختی‌های خاص خود را دارد و باید برای ثبت درخواست، دو استشهادنامه تکمیل شده را به اداره ثبت محل زندگی خود ارائه دهید و همچنین توضیحات کاملی در مورد نحوه از دست رفتن سند بیان کنید.
12. سند بنچاق
قدیمی‌ترین شکل سندها و توافق‌نامه‌هایی که می‌توانند مالکیت یک فرد بر زمینی را مشخص کنند، سند بنچاق نام دارند. این نوع سند ملکی در استان گیلان و نقاط مختلف کشور هنوز دیده می‌شود و در گذشته توسط اشخاص باسواد نوشته می‌شد و به امضای افراد سرشناس یا مراجع دینی می‌رسید.
تعداد زمین‌هایی که با این نوع سند ارائه می‌شوند، این روزها بسیار کم است و برای اعتبارسنجی آن‌ها باید به مراجع قانونی مراجعه کرد.
چگونه از انواع سند ملکی استعلام بگیریم؟
استعلام انواع سند ملکی در استان گیلان قوانین خاصی دارد که همه آن‌ها در جهت حفظ حریم خصوصی افراد تنظیم شده‌اند. به‌موجب این قوانین مالک باید با در دست داشتن مدارک شناسایی معتبر به‌صورت حضوری به دفاتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کند. در ادامه فرم مبنی بر استعلام سند باید توسط خود شخص تکمیل شود؛ در غیر این صورت فرایند قانونی برای استعلام آغاز نخواهد شد. شاید برای شما هم سؤال باشد که چرا استعلام سند ملک اهمیت دارد؟
این کار مزایایی دارد که شامل:
- مشخص شدن سند رهنی
- القای حس اطمینان به فروشنده
- مشخص شدن چند مالک بودن ملک
- تعیین اینکه ملک دارای وام است یا خیر
- تضمین امنیت معامله و پیشگیری از کلاهبرداری
استعلام انواع سند ملکی در استان گیلان مزایا زیادی دارد که تنها به چند مورد آن‌ها اشاره کردیم. برای انجام این کار هم می‌توانید از 3 روش زیر کمک بگیرید:
- استعلام به کمک کد ملی
- استعلام با استفاده از پلاک ثبتی
- استعلام در زمان معامله به‌واسطه دریافت کد رهگیری
پیش از معامله، نوع سند ملکی را بررسی کنید!
خریدوفروش یک ملک این روزها نیازمند تحقیق زیادی است؛ چراکه افراد سودجوی بسیاری به آن علاقه دارند و از هر راهی برای کلاهبرداری استفاده می‌کنند. این مطلب درمورد انواع سند ملکی در استان گیلان بود؛ اما اگر می‌خواهید در مورد فروش خانه هم کسب اطلاعات کنید، توصیه می‌کنیم به مطلب چند نکته درباره فروش سریع خانه در گیلان مراجعه کنید.
